آيا تاکنون نمایش‌های مد را دیده‌اید که چطور مدل‌ها لباس‌های مختلفی را می‌پوشند و با حالتی خاص روی صحنه راه می‌روند و لباس‌ها را نشان می‌دهند؟ این رویداد، کت واک نام دارد. زمانی که یک برند یا طراح مد بخواهد طراحی و سبک جدید خود را معرفی کند، آن را به کمک مدل‌ها روی صحنه کت واک انجام می‌دهد. اگر دوست دارید تاریخچه و جزئیات کت واک را بدانید، این مطلب را از دست ندهید.

َ

کلمه «Catwalk» برگرفته از کلمه اسکاندیناوی «Katr» است که همان معنی گربه را دارد و همچنین از کلمه «valkyrja» به معنی «انتخاب‌کننده کشته‌شدگان» وام می‌گیرد.
در اساطیر کشور اسکاندیناوی، والکری‌ها قدیسانی بودند که تصمیم می‌گرفتند کدام جنگجویان در نبرد بمیرند و کدام یک زنده بمانند. سپس ارواح کشته‌شدگان را به جایی آسمانی به نام «والاها» می‌بردند تا آنها ابدیت خود را به صورت جنگ یا ضیافت بگذرانند. در مورد مد باید بگوییم که کلمه «کت واک» را برای اولین بار  انگلیسی‌ها در قرن نوزدهم استفاده کردند. این کلمه در ابتدا به تعریف یک پلتفرم یا پل‌های باریک معلق اطلاق می‌شد که بازیگران سیرک روی آن راه می‌رفتند و بازیگران تئاتر نیز روی آن بدلکاری انجام می‌دادند. لازم به ذکر است که اولین باری که این کلمه در مفهوم مد استفاده شد، در سال ۱۸۷۶ بود. با اینکه کت واک در فرهنگ لغت معانی مختلفی دارد، ولی عموم مردم با شنیدن این اصطلاح صحنه‌های مد را در ذهن تجسم می‌کنند.

مفهوم کت واک در صنعت مد

با این حال، کت واک در اصل به معنی یک مسیر باریک است که یک گربه می تواند از آن عبور کند. نام دیگر کت واک «گربه رو» است. کت واک در دنیای مد، به صحنه پل مانند T شکل یا I شکل در نمایش‌های مد گفته می‌شود. اما آن چیزی که این صحنه را به کت واک وصل می‌کند، مدل‌هایی هستند که روی آن راه می‌روند و لباس‌ها یا هرچیزی را که قرار است معرفی شود، به مردمی که در دو طرف این سکو و پایین‌تر از آن نشسته‌اند نشان می‌دهند. روش راه رفتن آنها بدین ترتیب است که بعد از ورود به صحنه از ابتدا تا انتهای آن راه می‌روند، بعد مقابل عکاسان ژست می‌گیرند و سپس همان مسیر را باز می‌گردند.

چند عامل مهم در برگزاری کت واک

کت واک یک جریان بسیار مهم برای طراحان و برند‌هاست؛ چرا که از این طریق طراحی‌های خود را به سراسر جهان معرفی می‌کنند. این مراسم به اندازه‌ای مهم و شگفت‌انگیز است که حتی پیشرفت تکنولوژی نیز بر آن پیروز نمی‌شود. هر مراسم کت واک، هزینه‌های هنگفتی برای برگزار‌کننده دارد؛ ولی تأثیر این مراسم به اندازه‌ای زیاد است که هیچ طراح یا برندی نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند. عوامل مهمی که بر کت واک تأثیرگذارند، عبارت‌اند از: سبک راه رفتن مدل‌ها، نورپردازی و موسیقی که بعد از بررسی تاریخچه به‌طور مفصل آنها را بررسی می‌کنیم.

دلیل انتخاب نام کت واک

همان‌طور که می‌دانید، گربه‌ها خرامان خرامان و با آرامش راه می‌روند و هنگام راه رفتن دست‌ها و پاهایشان را به‌صورت ضربدری حرکت می‌دهند. دلیل انتخاب نام کت واک نیز مربوط به همین موضوع است؛ چون یک مدل باید روی صحنه نمایش مد این گونه راه برود تا تأثیر بیشتری بر نگاه مخاطب داشته باشد. البته بدیهی است که تمام این مفاهیم در طول تاریخ شکل گرفته و تکامل یافته‌اند. مفهوم کت واک نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ زیرا پیش‌زمینه‌های بسیاری رخ داده تا کت واک به مفهومی که امروزه با آن مواجه هستیم برسد. توجه داشته باشید که عناصر مهم زیادی در برگزاری یک کت واک اهمیت دارد.

بررسی تاریخچه کت واک

آغاز از قرن نوزدهم

تصویری از یک کت واک بسیار قدیمی

برای علاقه‌مندان مد، کت واک یک رویداد مهم و هیجان‌انگیز است؛ اما شاید دانستن اینکه این رویداد از چه زمانی و چگونه آغاز شده است هیجان‌انگیز‌تر باشد. از‌این‌رو می‌خواهیم نگاهی مفصل به تاریخچه کت‌ واک داشته باشیم. طبق تحقیقات و بررسی‌های خانم ماریا کوستانتینو، سخنران مطالعات فرهنگی و تاریخی در دانشکده مد دانشگاه لندن، بیشتر مورخان مد «چارلز فردریک ورث» را اولین مبتکر در جهت کمک گرفتن از مدل‌ها می‌دانند. این امر مربوط به سال ۱۸۶۰ میلادی است. زمانی که چارلز برای معرفی طراحی‌هایش به مردم چند زن جوان را استخدام کرد.

در آن سال‌ها، مشتریان برای دیدن طراحی‌های جدید یک طراح به خانه او می‌رفتند؛ اما چارلز این روش را تغییر داد و در آتلیه خود مجموعه‌اش را معرفی کرد. مجموعه چارلز از ۱۷ قطعه تشکیل شده بود. او در اصل، اولین طراحی بود که ماکت‌ها و مانکن‌ها را کنار گذاشت و از مدل‌های زنده برای نشان دادن طراحی‌هایش کمک گرفت. یکی از آن مدل‌ها همسرش ماری آگوستین وِرنِت بود. برخی از مورخان مد معتقدند که همسرچارلز، در واقع اولین مدل زن در تاریخ صنعت مد است. بعد از آن بود که مدلینگ و کت واک متولد شد. این یک پیشرفت بزرگ در صنعت مد بود و ارتباط بین طراح لباس، خیاط و مشتری را تغییر داد.

کت واک در قرن بیستم

تا آن زمان، طراحان مد به‌طور مستقیم طراحی‌های خود را به مشتریانشان معرفی می‌کردند؛ اما این اتفاق زمانی به‌طور کامل تغییر یافت که در سال ۱۹۰۱، یک طراح دیگر انگلیسی به نام «لیدی داف گاردون» برنامه‌ای برگزار کرد که با مفهوم امروزی می‌توانیم آن را اولین کت واک در تاریخ صنعت مد در نظر بگیریم.

لیدی داف گوردون، برای اولین بار برنامه‌ای ترتیب داد که مدل‌ها روی صحنه در حالی که با ژست خاص وارد مراسم می‌شدند، مجموعه جدید وی را همراه نور، موسیقی و موارد دیگر، به مهمان‌های حاضر در این برنامه معرفی کنند. البته طبق بررسی منابع، در این برنامه مدل‌ها راه نمی‌رفتند. آنها بعد از ورود روی صحنه یا سکو می‌ایستادند تا مخاطبان لباس‌ها را مشاهده کنند. برنامه لیدی داف گوردون، در ذهن مخاطبان آن دوره، یک نوآوری تئاتری بود که برنامه کلی آن در قالب یک کاغذ چاپی به مهمانان ارائه داده شده بود. در واقع، این برنامه نه تنها اولین نمایش مد را در قالب یک اجرای هنری و جذاب معرفی کرد، بلکه ایده نشان دادن مد به مخاطبان وسیع‌تر را نیز به مردم معرفی کرد.

اقدام جالب برادران اِریچ

همچنین برخی فروشگاه‌های بزرگ در نیویورک، مانند فروشگاه «برادران اریچ» لباس‌های خود را با کمک مدل‌ها در فروشگاه‌هایشان رونمایی می‌کردند. به طوری که در قسمتی از فروشگاه، مدل‌ها در یک مسیر باریک قدم می‌زدند و مشتریان تمام اجناس مغازه را مشاهده می‌کردند. البته برادران اریچ این کار را در دیگر فروشگاه‌ها و شهر‌های دیگر هم انجام می‌دادند. برای مثال یکی آز آنها فروشگاه وانامیکرز در شهر فیلادلفیا بود. همچنین برادران اریچ اولین کسانی بودند که یک رویداد و مراسم مرتبط با مد برگذار می‌کردند. در نهایت، این روند معارفه و کت‌واک‌های خصوصی از آغاز قرن بیستم تا سال ۱۹۲۰ ادامه داشت.

برگزاری اولین هفته مد در نیویورک، مرتبط با مفهوم کت واک در دهه ۱۹۴۰

از آنجا که اولین کت واک متعلق به کشور فرانسه و شهر پاریس است، به‌دلیل جنگ جهانی سوم، کارمندان فعال در حوزه مد در آمریکا نمی‌توانستند به فرانسه سفر کنند تا از کت واک‌ها بازدید کنند، از‌این‌رو در سال ۱۹۴۳، سرانجام صنعت مد آمریکا مجبور شد برای اولین بار روی پای خود بایستد و یک هفته مد برگزار کند. مسئول برگزاری این مراسم نیز، الینور لمبرت بود که بعد از تلاش‌های فراوان سرانجام توانست اولین هفته مد را در نیویورک برگزار کنند. بعد از برگزاری این هفته مد در نیویورک، همه چیز تغییر کرد و به طور جدی این انحصار با کمک رسانه‌ها و عکاسان به گوش مردم سراسر جهان رسید. تا نزدیک دو دهه بعد ازاین تاریخ نیز سبک‌های کت واک همینطور بود تا اینکه با پایان چنگ جهانی دوم و اتمام محدودیت‌ها، تاریخ جدیدی در شیوه اجرای کت واک و در کل رویداد‌های مد رقم خورد.

آغاز دهه ۱۹۶۰، آغاز تغییر و دگرگونی درمفهوم کت واک

تصویری از یک کت واک در یک مکان انحصاری در دهه ۶۰ میلادی

با آغاز دهه، کت واک از فضاهای ثابت، سالن‌ها، آتلیه‌ها و فروشگاه‌های خرده‌فروشی فاصله گرفت. به‌دنبال آن طراحان به ایجاد خلاقیت در مکان‌های کت واک فکر کردند. برای مثال در سال ۱۹۶۵، بالمین مجموعه خود را در یک انبار شراب ارائه کرد؛ در حالی که پیرکاردین مجموعه خود را در یک فضای باز در کنار رود سن پاریس برگزار کرد. تمام این تفاوت‌ها، به این معنا بود که کت واک باید در فضایی که در آن ارائه می‌شد مطابقت پیدا کند. همچنین طراحان و برند‌ها در هر ارائه و هر نمایش، این نکته را به مخاطب یادآوری می‌‌کردند که نمایش‌های مد در هر لحظه باید به روز شوند تا مخاطب شاهد خلاقیت در این صنعت باشد. چیزی که مفهوم مد از اساس با آن مرتبط است.

ادامه تغییرات تا پایان دهه ۹۰ میلادی

کت واک برند شنل در دهه ۹۰ میلادی

بعد از تغییرات دهه ۱۹۶۰، طراحان مد مفاهیمی جدیدی برای برگزاری کت واک معرفی کردند. برای مثال برگزار کردن کت روی یک سکو که مدل در ارتفاعی بلند‌تر از مهمانان راه برود. مهم‌ترین تغییرات کت واک در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ شامل موارد زیر بود:
۱. اگر قرار بود که کت واک در یک محیط باز برگزار شود، دیگر مردم عادی امکان تماشای رایگان برنامه را نداشتند و می‌بایست بلیت می‌خریدند.

۲. ردیف‌های اول تا سوم صندلی‌ها به افراد مهم اختصاص یافت. مانند افراد خاندان سلطنتی، هنرمندان، سلبریتی‌ها و در نهایت عکاسان و اصحاب رسانه. همچنین حضور این افراد در مراسم به مراسم یک هویت می‌بخشید و باعث جلب توجه افراد مهم به آن مراسم می‌شد.

۳. نمایش‌های مد و کت واک از رویداد‌های خصوصی و کوچک‌تر، به رویداد‌های بین‌المللی بزرگ پیشرفت کردند. بدین ترتیب، صنعت مد و موارد مهم مربوط به آن به یک منبع مسلم کسب درآمد و سرگرمی‌های فانتری برای مردم تبدیل شدند.

بررسی تاریخچه کت واک در قرن بیست‌و‌یکم

بدیهی است که هر چقدر در مورد تاریخچه کت واک به سال‌های اخیر نزدیک‌تر می‌شویم، پیشرفت و به روز رسانی بیشتری را  مشاهده می‌کنیم. برای مثال از آغاز دهه ۲۰۰۰ تاکنون، یعنی در طول نزدیک به ۳ دهه طراحان و برندها تغییرات وسیع و مفاهیم جدید بسیار زیادی به ساختار کت واک افزوده‌اند. امانولا پراندلی که استاد دروس مد است، می‌گوید:

امروز دیگر کسی تمایل بازگشت به دوران کت‌ واک‌های سنتی را ندارد. زیرا در سال‌های اخیر، روش طراحی و برگزاری کت واک‌ها با تغییرات وسیعی همراه بوده‌اند. برای مثال در گذشته کت واک‌ها با هدف خرده فروشی و یا انتشار تصاویر در سطح جهانی برگزار می‌شدند؛ اما امروز دیگر چنین نیست و  در نتیجه بین مخاطبان سنتی گذشته و کنونی، تفاوت‌های اساسی وجود دارد.

آنالیز کلی کت‌ واک‌ها در سال‌های اخیر

کندال جنر

امروزه، شاهد یک رویداد وسیع رسانه‌ای در کت واک‌‌ها هستیم که مخاطبان بسیار گسترده‌تری نسبت به مخاطبان کت واک‌های سنتی دارد. سایت‌ها و فضا‌های مجازی این امکان را فراهم می‌کنند. به بیانی دیگر، کت واک‌ها منابع اصلی سرمایه‌گذاری برای برند‌ها و طراحان هستند که به‌طور مستقیم با خریدار و مصرف‌کننده ارتباط دارند و در هر فصل، تعداد آنها افزایش می‌یابد. برای مثال، در چهار هفته مهم مد لباس که در پاریس، میلان، لندن و نیویورک برگزار شد، هرکدام از برگزار‌کنندگان، نزدیک به ۹۴۰ میلیون دلار کسب درآمد داشتند که ۶۰ درصد بیشتر از سال‌های گذشته بوده است. این موضوع همچنین ارتباط مستقیم با مدل‌هایی دارد که در کت واک‌ها شرکت می‌کنند.

قوانین مهم در برگزاری کت واک

۱. انتخاب یک تم خاص

یک کت واک با تم بیمارستان

هر برند یا طراح برای برگزاری کت واک، نسبت به مفهوم مجموعه یک تم خاص در نظر می‌گیرد. این تم کل ابعاد کت واک را دربرمی‌گیرد و اولین جاذبه بصری برای مخاطب است.

۲. استخدام مدل

جی جی حدید در کت واک برند ورساچه

انتخاب و استخدام مدل، یکی از مهم‌ترین موارد تأثیرگذار در کت واک است. مدل‌های کت واک باید از نظر ظاهری متفاوت‌تر از سایر مدل‌ها باشند. برای مثال داشتن قد بلند و اندام لاغر دو مؤلفه مهم است. در موارد بعدی، یک مدل باید تمام آداب مربوط به قدم زدن روی سکو را بداند و بر آن اساس برنامه را اجرا کند. همچنین زمانی که پیشنهاد همکاری با یک برند یا یک طراح را می‌پذیرد، موظف است در طول مدت قرارداد خود تنها برای همان برند فعالیت کند و اجازه شرکت در کت واک های دیگر را ندارد. در نظر داشته باشید که میزان درآمد هر مدل نسبت به تجربه، رزومه کاری و میزان شهرت متغیر است.

۳. ساخت فضا و اتمسفر مناسب

برای برگزاری کت واک، توجه به فضا و ساخت آن متناسب با تم انتخابی اهمیت بسیار زیادی دارد. برای مثال اگر تم کت واک منعکس‌کننده یک موضوع شادی بخش باشد، انتخاب موسیقی، نورپردازی و حتی دیزاین محیط نیز باید باهم مرتبط باشند. توجه داشته باشید که انتخاب موسیقی به‌طور کامل مرتبط با موضوعی است که قرار است به مخاطب ارائه شود.

۴. دعوت مهمان‌ها

ملکه الیزابت دوم با طراح استایل خود و آنا وینتور در جایگاه ویژه کت واک

همان‌طور که گفتیم، عده‌ای از مهمان‌ها از بین سلبریتی‌ها و هنرمندان معروف در هر زمینه برای جایگاه نخست صندلی‌های VIP دعوت می‌شوند. همچنین عوامل برگزار‌کننده یک دعوت‌نامه به نام مهمانان ویژه طراحی می‌کنند. طراحی این دعوت‌نامه‌ها به عهده گرافیست‌ها و طراحان حرفه‌ای است. مابقی مهمانان برای حضور در کت واک باید هزینه بپردازند.

۵. رعایت نظم در پشت صحنه کت واک

این دقت و نظم عوامل پشت صحنه در کت واک است که نتیجه یک برنامه خوب را رقم می‌زند. سرعت پوشیدن لباس، انجام یا تعویض میکاپ و ایجاد یک فضای آرامش بخش در فضای پشت صحنه در برگزاری کت واک اهمیت ویژه‌ای دارد.

در نهایت، کت واک، یک اثر هنری در صنعت مد است که عوامل زحمات زیادی برای به ثمر رسیدن آن متحمل می‌شوند تا نتیجه مورد پسند مخاطب و عوامل واقع شود.